_______________
Opdracht
a. Wat gebeurt er hierna?
b. Wat zegt Frank over de relatie tussen huidskleur en onderwijs? (Tip: A1)
c. Zag je in de film nog andere voorbeelden van spanningen tussen blank en zwart?
Theorie:
Een antiheld is een personage in een roman, film of toneelstuk dat de hel
denrol vervult of probeert te vervullen, maar waarbij de typische kenmerken van de held ontbreken. De klassieke held, is mentaal sterk, eerbiedwaardig of machtig. De anti-held is daarentegen onbetekenend, passief, nederig of zelfs onnozel. Terwijl de klassieke held onze bewondering moet opwekken, wekt de anti-held vooral medelijden of hooguit begrip op. Hij kan wel dikwijls rekenen op de sympathie van de omstanders en van de lezers of kijkers.
Bekende voorbeelden uit de literatuur zijn Reinaert De Vos en Don Quichote. Enkele voorbeelden van antihelden in stripverhalen zijn Guust Flater, Kiekeboe, Lambik uit Suske en Wiske en Jon uit Garfield.
Opdracht:
a. Wie vervult de rol van anti-held in Half Nelson? Leg uit.
b. Geef zelf nog enkele voorbeelden van anti-helden.
In dit verband wordt ook vaak gezegd dat teksten meerstemmig zijn: in een tekst weerklinken altijd verschillende stemmen, echo's van andere teksten. Die ‘stemmen’ komen onder meer tot uiting in de gebruikte clichés, stereotypen, het jargon en de citaten. In deze ruime betekenis is intertekstualiteit soms een middel om commentaar te leveren op bestaande teksten.
Intertekstualiteit, zowel in de ruime als de beperkte betekenis, vindt men in alle literatuur en ook in films. Een voorbeeld hiervan is de Arturroman. In deze roman komen steeds dezelfde personages, thema's, motieven en situaties voor. Iedere roman verwijst zo naar een aantal oudere romans en naar de genreconventies.
Opdracht:
a. Vergelijk Half Nelson met andere gelijkaardige films zoals Paradise Lost en Coach Carter. Wat zijn de verschillen? Wat zijn de gelijkenissen?
b. Komen er clichés voor in Half Nelson of worden er clichés doorbroken?
Opdracht:
a. Lees de onderstaande recensies aandachtig. Waarmee ben je het eens en waarmee niet? Waarom?
b. Geef je mening over de film en stem op de poll.
Recensie 1
Dan is zo'n alleenstaande dertiger, die in een net-niet-studentenappartementje woont met zijn kat als metgezel. Makkelijk voor te stellen in een tijd waarin het aantal alleenstaanden in de grote steden elk jaar toeneemt. De rollen zoals onze ouders ons dat voordeden bieden vrijwel geen houvast meer: Dan hoeft geen grote auto of een alleenstaand huis, hij hoeft ook geen vaste partner. Of toch wel? Als al die oude zekerheden in twijfel worden getrokken, wat blijft er dan nog over?
De wereld willen veranderen, "het moet anders", maar geen idee hebben waar je moet beginnen. Dan is in de war, hij weet het allemaal niet meer. Toch lijkt hij in zijn lessen zeker te zijn van zijn zaak. Daar doet hij het goed, maar privé steekt hij zijn kop in het zand en duwt iedereen weg. Gelukkig laat niet iedereen zich zomaar wegduwen. Zo komen we bij het tweede belangrijke personage: Drey.
Haar verhaal is, onder andere: wat gebeurt er met je wanneer je ontdekt dat je favoriete docent verslaafd is aan crack? Ze blijft er redelijk nuchter onder. Ze is volwassen voor haar leeftijd. Bovendien blijft ze onder de indruk van haar verslaafde, maar aardige docent. En het klikt gewoon tussen hen, mooi om te zien, geloofwaardig neergezet, zonder poeha, beetje zoals in ‘Lost in Translation' (Sofia Coppola, 2003).
De plot krijgt meerdere lagen doordat de inhoud van de geschiedenislessen illustratief wordt voor de ontwikkeling van het verhaal. Vier lagen: de les, de realiteit waarover die verhaalt (het ontstaan van de Civil Rights Movement) en de maatschappelijke realiteit waarin de karakters elkaar ontmoeten en hun eigen persoonlijke ontwikkelingen. Historische ijkpunten in de les vormen ijkpunten in het verhaal, alsof er telkens een nieuw hoofdstuk wordt aangekondigd. Mooie beelden: parallelscènes met Dan's omgeving en die van Drey, de ‘witte' wereld en de ‘zwarte' wereld, die natuurlijk in wezen niets verschillen.
Dit alles wordt ondersteund met prachtige ingetogen muziek van ‘Broken Social-Scene', minimaal ingezet, maximaal benut. Overtuigende acteerprestaties van Ryan Gosling en de jonge Shareeka Epps maken de film een indringend en intiem portret van twee verbonden zielen in een kille omgeving, die een belangrijke les leren (vooral Dan): je eigen ellende is ook je eigen keuze. Goed doordacht en toch subtiel script van Ryan Flick en partner Anna Boden. Hoewel het einde helder is, laat de film veel vragen open. En dat is prettig, want het onderwerp en de context zijn belangrijk en interessant genoeg om nog lang over na te praten en de film wellicht nog een tweede en derde keer te gaan zien.
Arjen Dijkstra
(bron: www.Movie2movie.nl)
Recensie 2
Een jonge blanke leraar weet in een grote Amerikaanse stad een stel zwarte pubers, en één in het bijzonder, te inspireren met aparte leermethodes. Klinkt als de zoveelste Dangerous Minds- of Dead Poets Society-kloon nietwaar? Half Nelson is allesbehalve dat, dus laat dat cynisme maar achter bij de ingang van de bioscoopzaal, want dat is onnodige ballast bij deze film. Deze docent, Dan Dunne, inspireert zijn leerlingen dan wel in het klaslokaal, daarbuiten is hij meer bezig met zijn zware crackverslaving en een op voorhand dubieuze vriendschap met een dertienjarige leerlinge. Dat zou voer voor makkelijk melodrama kunnen zijn, maar Half Nelson is juist een rustige, contemplatieve film.
Regisseur Fleck en Anna Boden (die samen met Fleck het script schreef) zijn niet geïnteresseerd in het onhandig aan de man brengen van sociaal-maatschappelijke problemen of een Hollywoodachtig drugsdrama vol opwinding, ruzies, afkickscènes en kleurige hallucinaties, al dan niet opgedirkt met wat CGI. Conversaties en confrontaties zitten net als in het echt niet vol met oneliners en worden nooit geforceerd of filmisch; woorden komen er vaak moeilijk uit, zijn ongepolijst en komen daardoor soms realistisch hard aan. Deze subtiele aanpak van de drugsverslaving van de hoofdpersoon wordt mogelijk gemaakt door de fenomenale acteerprestatie van Ryan Gosling.
Goslings rustige hypersubtiliteit maakte afgelopen voorjaar bij de Oscars natuurlijk geen kans tegen het acteergeweld van Forest Whitaker, maar Gosling geeft in Half Nelson toch wel degelijk een masterclass in acteren. Hij geeft de innerlijke onrust van zijn personage niet weer met woeste monologen waarbij het schuim bij wijze van spreken op de lippen staat, of met clichématig door drugs beïnvloed gebrabbel, maar met kleine oogbewegingen, het nauwelijks ophalen van zijn schouders en halve, bitterzoete glimlachjes, zenuwachtige flakkeringen van angst en zelfwalging. Sommigen noemen hem al de nieuwe Marlon Brando.
Even naturalistisch is de debuterende Shareeka Epps die de dertienjarige Drey speelt, een vroegwijze en melancholieke mix van tieneronschuld en stedelijke gehardheid. Zij betrapt op een avond na een basketbalwedstrijd (de 25-jarige Dunne is ook coach van het meisjesteam) haar leraar met een crackpijp terwijl hij zich nauwelijks kan bewegen of goed kan reageren. Er ontstaat een aparte vriendschap tussen de twee. Zij houdt haar ontdekking voor zich en hij rijdt haar naar huis als haar afwezige vader weer eens niets van zich laat horen. Hierdoor merkt Dunne dat drugsdealer Frank een kennis van haar familie is die op verfijnde wijze Drey probeert te rekruteren voor zijn zaakjes. Dat Dunne haar van deze man wil redden is in feite hypocriet, want zijn vriendschap met Drey is eigenlijk net zo gevaarlijk en ingewikkeld voor haar.
De dialectiek waar Dunne het in de klas voortdurend over heeft is thematisch verbonden aan zijn eigen leven en dat van Drey, maar niet op een opdringerige of eenduidige manier die geen ruimte voor andere interpretaties over laat. Half Nelson is niet rond en biedt bovendien geen oplossingen voor de problemen die worden gepresenteerd. Waarachtigere Amerikaanse cinema is er nauwelijks.
(Bron: www.filmtotaal.nl)
